Tỉnh Sa Đéc

Kết quả tìm kiếm

Lịch sử tỉnh Sa Đéc trước 1975

TÒA HÀNH CHÁNH SADEC 1956

SA ĐÉC THỜI THUỘC PHÁP

Sa Đéc là một tỉnh trong 20 tỉnh hạt của xứ Nam Kỳ, là một xứ thuộc địa của nước Đại Pháp từ năm 1863. Quan Chánh Tham biện là viên quan thay mặt cho quan Thống đốc Nam Kỳ mà làm chủ, coi việc chánh trị trong tỉnh. Trong việc chánh trị thì có Hội Đồng Địa hạt giúp ngài. Mỗi tổng cử một viên chức có hệ thống, thay một phần tổng, để bàn giúp việc chánh trị của Quan chủ tỉnh, viên chức ấy gọi là Hội Đồng Địa hạt.

Dưới quyền quan Chánh tham biện Chủ tỉnh, lại có nhưng viên chức sau nầy tùng quyền giúp việc chánh trị của ngày.

Quan phó Tham biện kiêm chức Phó chủ tỉnh.

Viên Ký lục tỉnh coi việc lương phạn trong tỉnh.

Các quan Đốc phú sử, Tri phủ, Tri huyện, Tham tá, thay mặt quan chủ tỉnh ngồi chủ các quận.

Những viên chức Thông phán, Kinh lịch, Thông ngôn và Thơ ký.

Những viên Chánh tổng và Phó Cai tổng.

Những viên Ban biện Phó tổng.

Những viên Hội Đồng Địa hạt.

Võ Biền thì có nhưng viên chức sau nầy: Vệ úy, Chánh quản, Phó quản, Đội, Cai, Bếp và Linh.

Quan Chánh tham biện Tỉnh lại có những viên chức các sở riêng sau nầy cùng giúp việc chánh trị trong tỉnh của ngài:

Quan Thâu ngân khố (kho bạc tỉnh)

Quan Đốc học trưởng Nam

Quan Đốc học trưởng nữ

Quan Thầy thuốc, Tổng quản Dưỡng Đường.

Quan Chủ sở Thương Chánh.

Quan Đốc công sở Tạo Tác.

Viên Chủ sở Điền Tín.

Quan Kinh lý sở Đạt Điền.

Quan Chánh tòa Tạp Tụng.

Quan Cảnh sát sở Tuần Phòng

TÒA TẠP TỤNG:

Tỉnh Sa Đéc trước đây có tòa sơ thẩm, sau bãi nhậm nhập về Tòa Vĩnh Long, nên các việc hộ và việc trừng trị điều do nơi tòa sơ thẩm Vĩnh Long. Nghị định quan toàn quyền tháng 7 năm 1925 lập tòa Tạp Tụng tại Sa Đéc để xử các việc nhỡ.

Nguyễn tấn Dươn: quan tòa Tạp Tụng đầu tay ngồi Tòa Sa Đéc.

Nguyễn văn Búp: Lục sự đầu tay ngồi Tòa Sa Đéc.

CÁC CHỨC VIỆC HỘI TỀ:

Mỗi làng có 11 chức việc đương thứ hành chánh, gọi là những chức việc hội tề:

  1. Hương Cả
  2. Hương Chủ
  3. Hương Sư
  4. Hưởng Trưỡng
  5. Hương Chánh
  6. Hương Giáo
  7. Hương Quản
  8. Thủ Bộ
  9. Hương Thân
  10. Xã Trưởng (Thôn Trưởng)
  11. Hương Hào
Ngoài chức việc hội tề, mỗi làng còn có tùy cổ tục, đặt chức việc lệ, để lo việc tế tự đình miếu trong làng, nhưng không dự việc bua quan với chức việc hội tề.

SẮC PHỤC CÁC QUAN VIÊN BỔN QUỐC VÀ VIÊN CHỨC TRONG NHỮNG NGÀY KHÁNH TIẾT, LỄ ĐÁM:

Quan Đốc phủ sứ:

Quan Tri phủ:

Quan Tri huyện:

Chánh tổng:

Phó tổng

Hội Đồng Địa hạt:

Xã Trưởng:

NHỮNG QUAN VIÊN CHÁNH TRỊ TRONG TỈNH:

Rivoil: Tham biện, Chánh chủ tỉnh.

Alérini: Tham biện, Phó chủ tỉnh

NGHỊ VIÊN QUẢN HẠT:

Lê quang Trinh:

Nguyễn tấn Dược:

NHỮNG VIÊN CHỨC BỔN QUỐC GIÚP VIỆC TẠI TÒA BỐ:

Lê quang Hộ:

Võ văn Thành:

Nguyễn văn Phai:

Nguyễn văn Kinh:

Hồ văn Quang:

Lê văn Quới:

NHỮNG VIÊN CHỨC ĐỊA HẠT:

Âu Bình:

Nguyễn văn Giáo:

Trương công Khanh:

Khúc hiếu Thuận:

Hồ văn Giỏi:

Diệp văn Có:

Lê văn Ngọc:

Nguyễn tấn Nam:

Võ văn Năng:

Lê văn Tập:

SỞ LỤC LỘ:

Ropion:

Nguyễn văn Tữu:

Nguyễn hữu Út:

Lê văn Nhiêu:

Nguyễn văn Nhan:

Nguyễn thế Vân:

Nguyễn văn Tam:

Trịnh văn Tới:

Lâm văn Tông:

Hồ văn Thông:

SỞ ĐẠT ĐIỀN:

Font: Kinh lý quan

Nguyễn hiệp Phố:

Trần văn Minh:

Đặng văn Vàng:

Nguyễn thế Vinh:

Đoàn văn Chiêm:

SỞ DƯỠNG ĐƯỜNG:

Dr Lavau: Lương y, Tổng quản Dưỡng đường.

Nguyễn văn Chức:

Lê văn Tường:

Nguyễn văn Nhiêu:

Nguyễn thành Sô:

Lê văn Thuận:

Nguyễn văn Mười:

Nguyễn thành Nhơn:

Nguyễn văn Dam:

Trần văn Bường:

Nguyễn văn Hương:

Nguyễn thị Tân:

Lê thị Sáu:

ỔN BÀ HÀNH SỰ CÁC NƠI TRONG TỈNH:

Đặng thị Sanh: Cái Tàu Thượng

Hồ thị Hên: Tân Thuận Tây

Đoàn thị Quí: Nha Mân

Trần thị Du: Cái Tàu Hạ

Nguyễn thị Thêu: Long Hưng

Nguyễn thị Hô: Lai Vung

Nguyễn thị Voi: Mỷ Long

Đặng thị Dam: Đất Sét

Nguyễn thị Nhan: Cao Lãnh

Nguyễn thị Thiêng: Long Hậu

SỞ DƯỠNG ĐƯỜNG CAO LÃNH:

Nguyễn hồng Luông:

Nguyễn văn Dam

Hồ văn Kiệt

SỞ THƯƠNG CHÁNH SA ĐÉC

Foixet (Pierre): chủ sự

Henri (Gustave): Tuần kiểm quan

Chavigny de Lachevrotière: Phó chủ sự

Nguyễn thành Long:

Nguyễn kim Thinh:

Lê văn Câu:

Đặng văn Vi:

Lê quang Sac:

Đoàn bá Sâm:

Nguyễn văn Thành:

SỞ THƯƠNG CHÁNH CAO LÃNH:

Võ thành Phương:

Trần văn Dông:

SỞ LÒ RƯỢU AN TỊCH:

Santi (Antoine Francois) Chủ sự, lò rượu

Lê văn Vàng:

Cirate Habert: Chủ sự: Thương chánh.

SỞ NGÂN KHỐ (Kho bạc):

Sajous: Ngân khố quan

Trần binh Tặc:

Nguyễn văn Ứng:

Nguyễn văn Giàu:

SỞ GIÁO DỤC, TRƯỜNG SƠ HỌC TỈNH SA ĐÉC:

Espelette: Giáo học thượng hang, Đốc học.

Nguyễn-quang-Vị: (Hiển), giáo tập làm hạng.

Trường-văn-Thiên,

Nguyễn bá Thế, giáo tập tứ hạng.

Nguyên văn-Lãnh,

Phạm-văn-Thu: giáo lập ngũ hàng 

Trần văn Kiệt:

Trần-văn-Khánh, giáo tập lúc hạng

Phạm-văn- Than:

Nguyễn văn Hàng, giáo tập thất hạng.

Lê văn Chiếu. giáo lắp bắt hạng.

Huỳnh-công-Kiên,

Huỳnh văn-Hirong,

Nguyễn-văn-Hoài, Giáo tập bát hạng.

Huỳnh-văn-Đợi: Giáo tập hậu bổ.

Trun-ly-Hoàn: Hoa sự thi sai

Võ-văn-Hiến, Giáo lập thì sai lạc hạng.

Bạch-công-Nhơn, Giáo tập thì sai hậu bồ.

Durong-van-Hi.

Huỳnh-ngọc-Chiểu, 

Nguyen-van-Tai,

Phùng văn-Hảo,

Nguyễn quang Hoai: Giáo sư.

TRƯỞNG TỔNG TẠI CÁI TÀU HẠ:

Le văn Sến, Giáo tập lục hàng.

Nguyễn-văn-Cường, Giáo tập bắt hàng.

Nguyen-văn-Tương, Giáo lập hậu bố.

Võ-văn-Dương, Giáo lập thí sai thất hạng.

Lê văn Bảng Giáo tập thì sai bắt hạng.

TRƯỞNG TỔNG TẠI CAO LÃNH:

TRƯỞNG TỔNG TẠI MỸ LONG:

TRƯỞNG TỔNG TẠI LONG HƯNG:

TRƯỞNG TỔNG TẠI LAI VUNG:

Nghị định ngày 20/11/1889 của Toàn quyền Đông Dương qui định bắt đầu từ ngày 1/1/1900 tất cả các hạt tham biện điều thống nhứt gọi là tỉnh, đứng đầu mỗi tỉnh được gọi là Chủ tỉnh (Administratuer de la province). Theo nghị định thì Hạt tham biện Sa Đéc đổi thành tỉnh Sa Đéc, Tổng dân số toàn tỉnh năm 1901 là: 182.921 người. Đến năm 1903 tỉnh Sa Đéc có tổng cộng 10 tổng và 79 làng như sau:

  • TỔNG AN HỘI gồm 6 làng: An Tịch, Hội Xuân, Nghi Phụng, Tân Hưng, Thượng Văn, Tân Xuân.

  • TỔNG AN MỸ gồm 15 làng: An Hòa Đông, An Thuận, Hòa Hưng, Khánh An Đông, Phú An, Phú Hựu, Phú Nhơn, Phú Nhuận, Tân An Đông, Hòa Thuận, Tân Hựu, Tân Hựu Đông, Tân Hựu Trung, Tân Long, Tân Nhơn.

  • TỔNG AN PHONG gồm 8 làng: Hưng Qưới, Hậu Thành, Long Hưng, Nhơn Qưới, Tân Bình, Tân Dương, Tân Thạnh, Vĩnh Thạnh.

  • TỔNG AN THỚI gồm 9 làng: Hòa Long, Long Hậu, Long Thắng, Nhơn Hòa, Phú Thành, Tân Hòa, Tân Phước, Tân Lộc, Vĩnh Thới.

  • TỔNG AN TỊCH gồm 4 làng: Hòa An, Tịnh Thới, Tân Tịch, Tân Thuận.

  • TỔNG AN TRUNG gồm 6 làng: Bình Tiên, Hòa Khánh, Tân Quy Tây, Tân Phú Trung, Tân Phú Đông, Vĩnh Phước.

  • TỔNG AN THẠNH THƯỢNG gồm 6 làng: Hội An Thượng, Hội An, Mỹ An, Mỹ Hưng, Tân Hội, Tân Mỹ, Tân Mỹ Đông, Tòng Sơn.

  • TỔNG AN THẠNH HẠ gồm 6 làng: Long Khánh, Tân An Trung, Tân Đông, Tân Khánh, Tân Khánh Tây, Tân Quy Đông.

  • TỔNG PHONG NẨM gồm 11 làng: An Bình, Bình Hàng Tây, Bình Hàng Trung, Bình Thạnh, Mỹ An Đông, Mỹ Hội, Mỹ Hiệp, Mỹ Long, Mỹ Thọ, Mỹ Thành, Mỹ Xương.

  • TỔNG PHONG THẠNH gồm 6 làng: Mỹ Ngãi, Mỹ Trà, Mỹ Thạnh, Nhị Mỹ, Phong Mỹ, Tân An.

Nghị định số 792 ngày 29/2/1924 của Toàn quyền Đông Đương về việc tái lập các tỉnh Sa Đéc, Gò Công và Hà Tiên dưới sự quản lý của quan Chủ tỉnh. Theo nghị định này Tỉnh Sa Đéc được tái lập khỏi tỉnh Vĩnh Long với 3 quận 10 tổng và 67 làng như sau:

1. QUẬN CHÂU THÀNH gồm 5 tổng:

  • TỔNG AN HỘI có 5 làng: An Tịch, Tân Hưng, Tân Xuân, Thượng Văn và Phụng Xuân.

  • TỔNG AN MỸ có 14 làng: An Hòa Đông, An Thuận, Hòa Hưng, Khánh An Đông, Phú Hòa, Phú Hựu, Phú Nhơn, Phú Nhuận, Tân An Đông, Tân Hựu, Tân Hựu Đông, Tân Hựu Trung, Tân Long, Tân Nhơn.

  • TỔNG AN THẠNH THƯỢNG có 4 làng: An Hội, Hội An Đông, Mỹ An Hưng, Tân Mỹ.

  • TỔNG AN THẠNH HẠ có 5 làng: Tân An Trung, Tân Đông, Tân Khánh, Tân Khánh Tây, Tân Qui Đông.

  • TỔNG AN TRUNG có 6 làng: Bình Tiên, Hòa Khánh, Tân Qui Tây, Tân Phú Trung, Tân Phú Đông, Vĩnh Phước.

2. QUẬN CAO LÃNH gồm 3 tổng:

  • TỔNG AN TỊCH có 5 làng: Hòa An, Tịnh Thới, Tân Tịch, Tân Thuận Đông, Tân Thuận Tây.

  • TỔNG PHONG NẨM có 9 làng: Bình Hàng Tây, Bình Hàng Trung, Bình Thạnh, Mỹ Hội, Mỹ Hiệp, Mỹ Long, Mỹ Tho, Mỹ Thành, Mỹ Xương.

  • TỔNG PHONG THƯỢNG có 6 làng: An Bình, Mỹ Ngãi, Mỹ Trà, Nhị Mỹ, Phong Mỹ, Tân An.

3. QUẬN LAI VUNG gồm 2 tổng:

  • TỔNG AN PHONG có 6 làng: Hậu Thành, Long Hưng, Tân Bình Hòa, Tân Dương, Vĩnh Thanh.

  • TỔNG AN THỚI có 8 làng: Hòa Long, Long Hậu, Long Thắng, Phú Thành, Tân Hòa, Tân Phước, Tân Lộc, Vĩnh Thới.

SA ĐÉC THỜI ĐỆ NHỨT CỘNG HÒA

Do nghị định 2228/HCSV của Chánh phủ Đệ nhứt Cộng hòa ký ngày 18/8/1956 sáp nhập tỉnh Sa Đéc thành quận thuộc tỉnh Vĩnh Long.

Do nghị định số 719-NV ngày 11/7/1962, cắt phần đất trong quận Sa Đéc lập thêm 2 quận Đức Tôn và Đức Thành thuộc tỉnh Vĩnh Long.

SA ĐÉC THỜI ĐỀ NHỊ CỘNG HÒA

Do sắc lịnh 162/SL/ĐUHC của chủ tịch Ủy ban Hành pháp Trung ương, ký ngày 24/9/1966 thành lập tỉnh Sa Đéc. Tỉnh lỵ đặt tại Sa Đéc với 4 quận, 10 tổng và 36 xã:

1. QUẬN SA ĐÉC gồm 3 tổng:

  • TỔNG AN TRUNG có 4 làng: Tân Vĩnh Hòa, Tân Xuân, Tân Tịch, Tân Hiệp.

  • TỔNG AN THẠNH có 5 làng: Tân Đông, Tân Khánh, Tân Mỹ, Tân Khánh Tây, Tân An Trung.

  • TỔNG AN THỚI có 4 xã: Bình Tiên, Tân Phú Trung, Tân Khánh, Tân Dương.
2. QUẬN LẤP VÒ gồm 2 tổng:

  • TỔNG PHÚ KHƯƠNG có 6 xã: Bình Thạnh Đông, Bình Thạnh Tây, Bình Thạnh Trung, Định Yên, Hội An Đông, Mỹ An Hưng.

  • TỔNG PHONG THỚI có 2 xã: Vĩnh Thạnh, Long Hưng.
 3. QUẬN ĐỨC TÔN có 2 tổng:

  • TỔNG AN MỸ ĐÔNG có 4 xã: Phú Hựu, An Nhơn, An Khánh, An Phú Thuận.

  • TỔNG AN MỸ TÂY có 3 xã: Tân Nhuận Đông, Hòa Tân, Phú Long.
4. QUẬN ĐỨC THÀNH gồm 3 tổng:

  • TỔNG TIÊN NGHĨA có 2 xã: Hòa Long, Long Thắng.

  • TỔNG TI THIỆN có 3 xã: Tân Thành, Tân Phước, Long Hậu.

  • TỔNG AN KHƯƠNG có 3 xã: Phong Hòa, Tân Hòa Bình, Vĩnh Thới.

Ngày 14 tháng 2 năm 1968, do nghị định 76/NĐ/NV quận Sa Đéc đổi tên thành quận Đức Thịnh. Tỉnh lỵ vẫn giữ nguyên là Sa Đéc, thuộc xã Tân Vĩnh Hòa, quận Đức Thịnh.

1. QUẬN ĐỨC THỊNH có 13 xã:

2. QUẬN ĐỨC THÀNH có 8 xã:

3. QUẬN ĐỨC TÔN có 7 xã:

4. QUẬN LẤP VÒ có 8 xã:

DÂN SỐ-DIỆN TÍCH

  • Diện tích tính theo bản đồ địa chánh và Niên giám thống kê năm 1970
  • Dân số tính đến tháng 12 năm 1970 theo tài liệu HES

Quận
(chi khu)
Dân số (người)Diện tích (km²)Ấp
ĐỨC THỊNH128.682201,413
ĐỨC THÀNH67.689220,28
ĐỨC TÔN31.5661837
LẤP VÒ70.084213,48
Tổng số298.01881836129

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

Danh sách bài đăng